In deze rubriek deelt onze expert Wim van Rooijen zijn kennis met u betreffende veel voorkomende plagen in de boomgaard.

appelbloedluis	krulziekte van de perzik
bacterievuur	rode wilgen houtrups
bessebladwesp	wintervlinder
fruitspint	zuringbladwesp
perepokziekte
pereroest

Appel bloedluis
Wat zie ik?
In een witte waslaag komen veel donkergekleurde luizen die bij aanraking bloederige vlekken veroorzaken. Aangetaste bladoksels gaan verdikkingen vertonen die later op kankerachtige plekken lijken de z.g. bloedluiskanker.
Waar komt dit door?
De veroorzaker is de appelbloedluis. De luizen overwinteren op de wortelhals van de bomen en op eventuele wortelopslag. Door het zuigen aan de scheuten kan veel schade ontstaan bovendien worden de vruchten besmeurd en is het plukken een vieze bezigheid.

Wat is er aan te doen?
De opslag onder de bomen in het voorjaar wegsnoeien. Aangetaste plekken insmeren met een wondafdekmiddel en zorgen voor veel oorwormen in de boom. Oorwormen vreten veel luizen. Door voor deze beesten schuilpotten op te hangen kan de plaag biologische worden bestreden.

index

Bacterievuur
Wat zie ik?
Plotseling worden bloemclusters en jonge scheuten zwart. Het blad verwelkt en wordt leerachtig. De ziekte komt vooral voor op peer maar houtsoorten als appel, meidoorn en lotoneasten en vele anderen kunnen ook worden aangetast.

Waar komt dit door?
Op de aangetaste takken komen vaak cremeachtige druppels voor. Dit is het bacterieslijm die de verspreiding veroorzaakt. Wat is er aan te doen?
Aangetaste delen direct minstens 50 centimeter onder de aantasting wegzagen en afvoeren. Snoeimateriaal ontsmetten met bijvoorbeeld spiritus.



Bessebladwesp
Wat zie ik?
Aan de voet van de rode- en kruisbessenstruiken verrijzen ongeveer half april kleine gaatjes in de bladeren. Later wordt de vreterij grover en zitten de zogenaamde bastaardrupsen aan de randen van de bladeren. Daarna is spoedig de gehele struik kaalgevreten.

Waar komt het door?
De vreterij wordt veroorzaakt door de larven van de bessebladrups. Deze larven worden bastaardrupsen genoemd. De eitjes worden ongeveer begin april afgezet langs de hoofdnerf aan de onderzijde van de bladeren. Altijd aan de voet van de boom, en zijn makkelijk te vinden.

Wat is er aan te doen?
Begin april regelmatig controleren of er eitjes zijn afgezet en of er al gaatjes in de bladeren aanwezig zijn en deze verwijderen. Op deze wijze is een aantasting te voorkomen. Bij ernstige aantasting een bestrijding met een rupsenmiddel uitvoeren.

index

Fruitspint
Wat zie ik?
Bladeren krijgen een lichtbruine, later zelfs bruine grondkleur. Hierdoor blijft de vruchtmat achter en kleuren de vruchten niet. Waar komt dit door? De veroorzaker is het fruitspint. De spitmijten zuigen aan de bladeren en de cellen sterven daardoor af. Wanneer een blad bruin wordt is 70% van de cellen dood.

Wat is er aan te doen?
Probeer een biologisch evenwicht te krijgen en te houden. Haal eind juli begin augustus scheuten met roofmijten bij een fruitteler. Hang per m3 hout 2 a 3 scheuten met roofmijten op. Ze zullen niet door de boom verplaatsen en het evenwicht herstellen.



Perepokziekte
Wat zie ik?
Reeds bij het ontplooien van de bladeren worden geelgroene vlekjes waargenomen aan weerszijden van de hoofdnerf. Het blad zwelt enigszins op zodat er puistjes of pokken ontstaan, vandaar de naam. Deze vlekken verkleuren later meestal rood, daarna bruin en dor.
Waar komt het door?
Meestal zijn meerdere bladeren aan de twijg aangetast. Deze bladeren komen uit geïnfecteerde knoppen waarin de veroorzakers "De perepok mijt" heeft overwinterd.

Wat is er aan te doen?
Wanneer de aantasting ernstig is kan er in het zuiveringsstadium tweemaal met Eupareen worden gespoten, interval 10 dagen. Als er enkele bladeren zijn aangetast kan door deze tijdig af te plukken, voordat de bladeren bruin worden en de mijten de pokken hebben verlaten, een goede bestrijding worden verkregen.

index


Pereroest
Wat zie ik?
Op de bladeren verrijzen in de voorzomer geel/oranje plekjes die aan de onderzijde van het blad een bruin bultje vormen. Bij ernstige aantasting komen diverse plekjes op een blad voor.

Waar komt het door?
De veroorzaker van de plekjes is een zwam die pereroest wordt genoemd. Deze roest gebruikt de Juniperus conifeer als winterwaardplant en de peer als zomergast. De roestziekte treedt de laatste jaren erg op vooral op onbespoten bomen.

Wat is er aan te doen?
Aangetaste Juniperrus bomen verwijderen. Enkele bespuitingen met fungicide exact geeft in juni een redelijke bestrijding.



Krulziekte van de perzik
Wat zie ik?
Direct na het uitlopen van de knoppen vertonen de perzikblaadjes een gebobbeld en opgezwollen uiterlijk. Ze zijn misvormd en verkleuren geelgroen tot rood en krullen om. Vandaar krulziekte van de perzik.

Waar komt dit door?
De aantasting wordt veroorzaakt door een schimmel die zich onder de oppervlakte van de opperhuid ontwikkelt. Begin juni wordt blad wazig wit en valt af zodat begin juli de boom weer gezond lijkt.

Wat is er aan te doen?
Begin maart voor het uitlopen van de knoppen spuiten met een fungicide geeft een goed resultaat. Ook zorgen voor een goede conditie van de boom.

index

Rode wilgen houtrups
Wat zie ik?
In sommige boomstammen komen gaten voor waaruit boormeel komt welke zurig ruikt. Ook in stammen van Elsen, Wilgen en Populieren kunnen deze gangen voorkomen.

Waar komt dit door?
De veroorzaker is de wilgenhout rups welke ongeveer vijf jaar in het hout leeft. Daarna verlaat de pink dikke rups, welke roodbruin van boven en aan de onderzijde gel wit is, de stam en zoekt ze een geschikte plaats om te verpoppen.

Wat is er aan te doen?
Door in de gangen benzine, carbid of mottenballen aan te brengen en ze daarna af te dichten kan een redelijke bestrijding worden verkregen.

Wintervlinder
Wat zie ik?
In het voorjaar verschijnen er meestal ronde gaatjes in de bladeren. Ook tussen de bloemclusters kan vreterij optreden, vooral onder grote bomen zoals eiken en wilgen kan de schade aanzienlijk zijn.

Waar komt het door?
De vreterij wordt veroorzaakt door de rupsen van de wintervlinder. De vlinder heeft in het najaar de eitjes afgezet waaruit in het voorjaar de rupsen komen die de vreterij veroorzaken. Wintervlinder rupsen zijn te herkennen doordat ze altijd in de vorm van een vraagteken (?) op het blad zitten. De wintervlinder behoort tot de groep van vlinders waarvan de vrouwtjes niet kunnen vliegen. Zij zijn genoodzaakt om tegen de stam van de boom omhoog te kruipen om op de takken de eieren af te zetten. ?

Wat is er aan te doen?
De vrouwtjes zijn zeer goed te vangen door lijmbanden aan te leggen. Deze banden ingesmeerd met rupsenlijm worden op een glad gedeelte van de stam aangebracht. Zodat er geen beesten onder de band door kunnen kruipen.

index


De zuringbladwesp
Wat zie ik?
In september-oktober komen boorgaatjes in de vruchten voor die bij aansnijden slechts 1 a 2 centimeter diep blijken te zijn. Soms is in de boorgang nog een bastaardrups aanwezig.

Waar komt het door?
De veroorzaker van de aantasting is de larve van de zuring bladwesp. Zij leven op diverse onkruiden waarvan zuring en perzikblad de bekendste zijn. In de herfst zoeken de larven schuilplaatsen om te overwinteren en boren zich dan o.a. in appels. Vaak verlaten ze de schuilplaats weer en boren zich later weer in een andere vrucht. Zo kan een ernstige schade ontstaan.

Wat is er aan te doen?
De bastaardrupsen komen vooral op onkruiden voor, die onder de bomen groeit. Door de onkruiden onder de bomen kort te houden wordt een goede bestrijding verkregen.


index