De Noordhollandsche Suikerpeer van de lieve tante

Soms krijg je als historische fruitrassenfreaks vraagjes waar je geen nee tegen kunt of wilt zeggen. Zoals de vraag van mijn lieve oude tante of ik naar haar Suikerpeer wilde komen kijken.

De Suikerpeer van de tante is ouder dan een eeuw. Tante stoofde vroeger de bijna-rijpe peren. De handrijpe peren gaven verfrissing en nieuwe energie in de hooitijd. Nou is de oude tante ondanks alle gebreken van de oude dag een erg vief mens, dus die zou best nog es ouder kunnen worden dan die boom, denk je dan optimistisch.

Maar goed. Bij de tante op bezoek valt mijn hoogstamfruitbomenoog niet in eerste instantie op de Noordhollandsche Suikerpeer, maar op een Clapp's Favourite. Daar zit onmiskenbaar de "pear decline disease" ofwel perenaftakelingsziekte in. Veel takken met rode bladeren, en dan al in juli, verraden dat het grondig mis is met de boom.

Tak van de Clapp's Favorite met onmiskenbaar de perenaftakelingsziekte


De perenaftakelingsziekte, ook wel bekend onder de naam pear decline, wordt overgebracht door de gewone perenbladvlo (Psylla pyri) en de kleine perenbladvlo (Psylla pyricola). De ziekte wordt veroorzaakt door een fytoplasma, een aan virussen verwant organisme.

Op dan naar de Suikerpeer. Die staat redelijk in de buurt, dus een perenbladvlo kan makkelijk besmetting hebben overgebracht. Geen jonge scheuten, weinig blad, je kunt door de boom heen te veel hemel zien. Her en der wat gele bladeren. Het lijkt op pear decline disease, maar de tekenen zijn minder eenduidig. Wel valt op dat nu, eind juli, al de laatste -gele- peertjes er aan hangen. Wat een verschil met mijn eigen boom, waar alleen wormsteekfruit geel begint te worden, maar de meeste peren nu nog frisgroen zijn.

De Suikerpeer van tante

De tante blijft optimistisch. "Deze Suikerpeer heeft wel vaker een slecht jaar, maar knapt dan het jaar daarop toch weer op". Graag zou ik tante haar optimisme delen. Dode takken zijn inderdaad vrij normaal bij Suikerperen, en de groeikracht als er mest gegeven wordt en gesnoeid wordt is soms verbluffend. Maar deze boom is over de volle breedte absoluut niet vitaal.

Tja, wat moet je dan zeggen? Honderd jaar is ook voor een perenboom echt een hele leeftijd. Een flinke snoeibeurt komende winter? Eerder zie ik heil in een flinke dosis paardenmest, een paar keer een paar handjes stikstof en een paar kruiwagens (boom-)potgrond rondom de boom, maar of de boom het overleeft.....eerlijk gezegd heb ik er een hard hoofd in. Perenbomen kúnnen de aftakelingsziekte overleven, maar vaak overlijdt de boom na één of meerdere jaren. Voor tante hoop ik dat ik bij het verkeerde end heb, maar mijn hoop is niet groot.

En o ja, die Clapp's Favourite, kap die vlot, want die overleeft zijn ferme aantasting beslist niet en is nu bron van besmetting voor de rest van de perenbomen!

Foto's: Bas van Andel